ทศวรรษแห่งสไตล์: สำรวจมรดกแฟชั่นของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ณ พิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ

นิทรรศการ "ทศวรรษแห่งสไตล์" ณ พิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ กรุงเทพฯ เป็นงานแสดงที่ทรงคุณค่าบอกเล่าถึงการเปลี่ยนแปลงวงการแฟชั่นไทยของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ทั้งในฐานะทูตวัฒนธรรมและสัญลักษณ์แห่งสไตล์ระดับโลก นิทรรศการนี้นำเสนอเรื่องราวอันสดใสเกี่ยวกับการที่พระองค์ทรงยกระดับมรดกวัฒนธรรมไทยสู่เวทีโลกผ่านเครื่องแต่งพระองค์

วิสัยทัศน์และชุดประจำชาติของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์

ในทศวรรษ 1960 สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ทรงนำความพยายามในการสร้างชุดประจำชาติไทยที่เป็นเอกลักษณ์ โดยได้รับแรงบันดาลใจจากเครื่องแต่งกายไทยโบราณ พระองค์ทรงร่วมมือกับช่างฝีมือและนักวิชาการเพื่อฟื้นฟูและปรับแต่งลวดลายดั้งเดิม ความริเริ่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของความพยายามที่กว้างขึ้นในการอนุรักษ์มรดกไทยและเผยแพร่สู่เวทีนานาชาติ

ชุดประจำชาติไทย

ในช่วงสงครามเย็นและยุคการปลดปล่อยอาณานิคมในช่วงปลายทศวรรษ 2490 เป็นต้นไป เมื่ออัตลักษณ์ประจำชาติอยู่ในวาระสำคัญระดับโลก วิสัยทัศน์ของพระองค์ได้บรรลุผลสำเร็จในการสร้าง "ชุดประจำชาติไทย" ซึ่งประกอบด้วยสไตล์ที่โดดเด่นหลายแบบ ได้แก่:

• ชุดไทยบรมพิมาน: ชุดราตรีทางการที่มีการปักลวดลายละเอียดอ่อน

• ชุดไทยศิวาลัย: ชุดที่มีความสง่างาม ประกอบด้วยเสื้อแขนยาวและผ้านุ่ง

• ชุดไทยจักรี: ชุดไทยที่มีความงามสง่าและมีผ้าสไบพาดไหล่

ชุดเหล่านี้ผสมผสานศิลปะไทยและหัตถกรรมพัตราภรณ์ไทยเข้ากับศาสตร์และงานออกแบบอย่างตะวันตกได้อย่างลงตัว เหมาะสำหรับการทูตระหว่างประเทศ และเน้นย้ำถึงอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของไทย

บทบาทของปีแยร์ บัลแมง

หนึ่งในผู้มีบทบาทสำคัญในการออกแบบเครื่องแต่งพระองค์ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ คือ ปีแยร์ บัลแมง นักออกแบบแฟชั่นชาวฝรั่งเศสที่มีชื่อเสียงด้านการผสมผสานความสง่างามเข้ากับโครงสร้างอย่างลงตัว บัลแมงออกแบบชุดหลายชุดให้กับพระองค์ โดยใช้เทคนิคการตัดเย็บสไตล์ตะวันตกผสานกับผ้าไหมไทย มีเทคนิคที่น่าสนใจอย่างการผสานวัสดุแปลกใหม่อย่างขนนก เปลือกแมลง ลงไปบนการทอ ก่อให้เกิดพื้นผิวของเนื้อผ้าที่ละเอียดอ่อน

การสร้างสรรค์ผลงานของบัลแมง

ในปี 1960 สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ได้เสด็จพระราชดำเนินเยือนรัฐอย่างเป็นทางการ 15 ประเทศในโลกตะวันตก ซึ่งเป็นการแนะนำพระราชวงศ์ไทยอย่างเป็นทางการต่อโลกตะวันตก ในการเดินทางครั้งนี้ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ได้จ้างปีแยร์ บัลแมง ช่างตัดเสื้อชื่อดังจากปารีสออกแบบชุดที่ทันสมัยและเหมาะสมกับฤดูกาล โดยบัลแมงได้ออกแบบชุดเดรสสำหรับกลางวัน ค็อกเทล และกลางคืนที่มีความสง่างามเหนือกาลเวลา ดีไซน์ของเขามีทั้งแจ็คเก็ตและเดรสที่โบเล็ก ๆ ด้านหน้าและหลัง เข็มขัดแบบโอบิที่พันรอบเอว การตกแต่งสายห้อยที่สะโพกและเอว โบว์หรูหรา และดอกไม้ไหมขนาดใหญ่บนปกเสื้อหรือบนตัวเดรส นอกจากนี้ บัลแมงยังได้ประสานงานการซื้อเครื่องประดับต่าง ๆ รวมถึงหมวก เสื้อโค้ทขนเฟอร์ และรองพระบาท โดยทำงานร่วมกับนักออกแบบและช่างฝีมือต่าง ๆ เพื่อให้ชุดสมบูรณ์แบบ

บัลแมงได้ร่วมงานกับฟรองซัวส์ เลอซาจ ซึ่งเป็นผู้ทำการปักผ้าสำหรับชุดทางการของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ และยังคงมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาสไตล์ของพระองค์เป็นเวลา 22 ปี นอกจากการออกแบบชุดตะวันตกสำหรับการเดินทางเยือนต่างประเทศแล้ว บัลแมงและเลอซาจยังได้ร่วมกันทำงานเพื่อสร้างชุดประจำชาติไทยตามวิสัยทัศน์ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ โดยใช้ผ้าไหมจากหมู่บ้านไทยผ่านทางมูลนิธิศิลปาชีพ ในช่วงต้นทศวรรษ 1970 นักออกแบบทั้งสองเริ่มนำวัสดุเหล่านี้มาใช้ในการออกแบบชุดตะวันตกของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ การร่วมมือกันนี้ผสมผสานองค์ประกอบไทยแบบดั้งเดิมเข้ากับแฟชั่นตะวันตกที่ทันสมัย ช่วยนำเสนอฝีมือหัตถกรรมไทยไปสู่เวทีโลกและส่งเสริมการทำงานของมูลนิธินิธิศิลปาชีพอย่างกว้างขวาง

ดังนั้น นักออกแบบไม่กี่คนสามารถกล่าวได้ว่า มีอิทธิพลอย่างมากต่อสไตล์แฟชั่นของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์เท่ากับปีแยร์ บัลแมง การออกแบบของเขาในคอลเล็คชั่นฉลองพระองค์ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์มีรูปทรงที่เหนือกาลเวลาและรายละเอียดที่ประณีต เสริมความสง่างามของพระองค์เข้ากับเทรนด์แฟชั่นตะวันตกในขณะนั้น และยังคงเคารพประเพณีไทย การสร้างสรรค์ของบัลแมงตามพระราชปณิธานในการอนุรักษ์มรดกไทยและเผยแพร่สู่เวทีนานาชาติได้สร้างความประทับใจอย่างไม่เคยมีมาก่อนเวทีแฟชั่นระดับโลก

โครงการอนุรักษ์สิ่งทอของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์

นอกเหนือจากเครื่องแต่งพระองค์แล้ว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ยังทรงสนับสนุนโครงการอนุรักษ์และส่งเสริมมรดกสิ่งทอไทยอย่างต่อเนื่อง ในปี 1976 พระองค์ทรงก่อตั้งมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ (SUPPORT Foundation) เพื่อส่งเสริมอาชีพเสริมและเทคนิคที่เกี่ยวข้อง 

การส่งเสริมศิลปาชีพและผ้าไหมไทย

โครงการนี้ช่วยเสริมสร้างศักยภาพของชุมชนชนบทผ่านการฟื้นฟูหัตถกรรมดั้งเดิม โดยเฉพาะการทอผ้าไหม

ความพยายามของมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพได้นำความสนใจจากนานาชาติมาสู่ผ้าไหมไทย และมอบโอกาสในการดำรงชีพอย่างยั่งยืนแก่ช่างฝีมือจำนวนมาก การสนับสนุนของพระองค์สะท้อนถึงวิสัยทัศน์ในการพัฒนาที่ยั่งยืน เพื่อให้หัตถกรรมดั้งเดิมคงคุณค่าและความสำคัญในยุคปัจจุบัน

ไฮไลต์ของนิทรรศการ

นิทรรศการ "ทศวรรษแห่งสไตล์" จัดแสดงเครื่องแต่งพระองค์อันเป็นเอกลักษณ์ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์อย่างน่าประทับใจ ผู้เข้าชมจะได้พบกับ:

• ผลงานต้นฉบับโดยบัลแมง: ชุดเดรสและชุดราตรีที่สะท้อนถึงความสง่างามของพระองค์ และการผสมผสานผ้าไหมไทยกับการออกแบบแฟชั่นชั้นสูง

• สไตล์ชุดประจำชาติ: การสำรวจพัฒนาการของชุดประจำชาติไทยอย่างละเอียด พร้อมคำอธิบายถึงความสำคัญทางวัฒนธรรมของแต่ละชุด

• สื่อมัลติมีเดีย: วิดีโอและภาพถ่ายจากคลังข้อมูลของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ขณะเสด็จเยือนต่างประเทศและออกงานสาธารณะ แสดงบทบาทของพระองค์ในฐานะทูตวัฒนธรรมของไทย

มรดกทางวัฒนธรรมที่ยั่งยืน

วิสัยทัศน์ที่กว้างไกลของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์สะท้อนอยู่ในความแปลกใหม่ที่สง่างามของฉลองพระองค์ ได้กลายมาเป็นความกล้าหาญทางการออกแบบอันทรงพลังต่อแฟชั่นและการอนุรักษ์วัฒนธรรมและงานหัตถศิลป์ พระองค์ไม่เพียงแต่ทรงสร้างอัตลักษณ์ที่ชัดเจนให้กับชุดประจำชาติไทย แต่ยังยกระดับประเทศไทยให้เป็นศูนย์กลางแห่งศิลปะและวัฒนธรรมระดับโลก นิทรรศการนี้เป็นเครื่องเตือนใจถึงมรดกที่ยั่งยืนของพระองค์ในการส่งเสริมมรดกไทยและและต่อยอดภูมิปัญญาท้องถิ่นได้อย่างน่าประทับใจ

ข้อมูลสำหรับผู้เข้าชม

พิพิธภัณฑ์เปิดทำการทุกวัน เวลา 9.00 น. – 16.30 น. (เข้าชมรอบสุดท้ายเวลา 15.30 น.)

ราคาบัตรเข้าชม:

• ผู้เข้าชมพระบรมมหาราชวัง:
  การเข้าชมพิพิธภัณฑ์รวมอยู่ในค่าธรรมเนียมเข้าชมพระบรมมหาราชวังแล้ว กรุณาแสดงบัตรเข้าชมพระบรมมหาราชวังที่จุดจำหน่ายบัตรเพื่อเข้าชมพิพิธภัณฑ์

• สำหรับผู้ที่ต้องการเข้าชมเฉพาะพิพิธภัณฑ์:

  • ผู้ใหญ่: 150 บาท

  • ผู้สูงอายุ (65 ปีขึ้นไป): 80 บาท

  • นักเรียน (แสดงบัตรนักเรียน): 50 บาท

  • เยาวชน (อายุ 12-18 ปี): 50 บาท

  • เด็ก (อายุต่ำกว่า 12 ปี): เข้าชมฟรี

สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม กรุณาเยี่ยมชมที่ https://www.royalgrandpalace.th/th/attraction/queen-sirikit.